ประวัติอำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา "ด้วยสำนึกรักบ้านเกิด"

ที่มาของการตั้งชื่ออำเภอว่า"อำเภอภาชี"

เนื่องจากบริเวณที่ตั้งของอำเภอเป็นทางแยกของทางรถไฟสายเหนือ

และสายตะวันออกเฉียงเหนือ เดิมชาวบ้านเรียกว่า "ปาซี" ซึ่งแปลว่า แบ่งหรือแยก

และต่อมาได้เรียกเพี้ยนเป็น "ภาชี"

ในอดีตที่ผ่านมาอำเภอภาชีเป็นชุมทางรถไฟที่สำคัญ และเป็นชุมทางของราษฎรที่ตัดมาพักเพื่อที่จะเดินทางไปภาคเหนือ,

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หรือเข้าสู่กรุงเทพมหานคร จึงต้องเดินทางเข้ามายังอำเภอภาชีนี้ก่อน

ในเบื้องต้นได้มีการจัดสร้าง

ที่ทำการอำเภอขึ้นเรียกว่า “ที่ทำการบ้านภาชี” โดยมีเขตการปกครองประกอบด้วย  ตำบลพระแก้ว  ตำบลไผ่ล้อม 

และตำบลดอนหญ้านาง ซึ่งเดิมตำบลดังกล่าวขึ้นอยู่กับอำเภอนครหลวง  และตำบลโคกม่วง ตำบลกระจิว ตำบลหนองน้ำใส  ซึ่งขึ้นอยู่กับอำเภออุทัย ในปี พ.ศ. 2479 ทางราชการได้เห็นความสำคัญของที่ทำการบ้านภาชี 

เพราะมีราษฎรอพยพเข้ามาทำมาหากินมากขึ้น  มีภารกิจที่ทางราชการจะต้องดำเนินการมากขึ้น 

จึงยกฐานะของที่ทำการบ้านภาชีขึ้นเป็น “กิ่งอำเภอภาชี” อยู่ในความควบคุมดูแลของอำเภออุทัยมีเขตรับผิดชอบ6

ตำบลได้แก่ ตำบลพระแก้ว กระจิว ดอนหญ้านาง ไผ่ล้อม หนองน้ำใส และโคกม่วง ต่อมามีความเจริญก้าวหน้ามากขึ้น 

ประชากรหนาแน่นขึ้น  และเนื่องจากบริเวณที่ตั้งที่เป็นชุมทางรถไฟบ้านภาชี  มีถนนยุทธศาสตร์

ตัดซอยมาจากถนนพหลโยธิน ยาวประมาณ 19 กิโลเมตร จึงเป็นอำเภอที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ ด้านการคมนาคม

และการค้าขาย จึงยกฐานะจากกิ่งอำเภอภาชีเป็นอำเภอภาชี  เมื่อปี พ.ศ.2496  โดยแยกออกจากอำเภออุทัย 

มีเขตการปกครองรับผิดชอบ 8 ตำบล คือ ตำบลภาชี ตำบลโคกม่วง ตำบลหนองน้ำใส ตำบลไผ่ล้อม ตำบลดอนหญ้านาง 

ตำบลระโสม  ตำบลพระแก้ว ตำบลกระจิว

 คำขวัญอำเภอ "ชุมทางรถไฟ พระใหญ่ดอนกลาง เห็ดฟางภาชี ของดีหลวงพ่อรวย"

 สถานที่ตั้ง หมู่ที่ 4 ถนนสุวรรณศร ตำบลภาชี อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 13140

 นายอำเภอ นายอนุกูล เรือนแก้ว

 โทรศัพท์ / โทรสาร 0-3531-1001

 เนื้อที่/พื้นที่ 104.51 ตร.กม.

 สภาพภูมิอากาศทั่วไป มีลักษณะร้อนชื้น

 ข้อมูลการปกครองอำเภอภาชี มี 72 หมู่บ้าน/ 8 ตำบล /เทศบาล 1 แห่ง/ อบต.4 แห่ง

 จำนวนประชากรชาย 15,047 คน

 จำนวนประชากรหญิง 16,061 คน

 จำนวนประชากรทั้งสิ้น 31,108 คน

 ความหนาแน่นของประชากร 297.66 คน/ตร.กม.

ที่มา ระบบสถิติทางการทะเบียน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย มกราคม 2559

อำเภอภาชีตั้งอยู่ทางตะวันออกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังนี้

 ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอท่าเรือ

 ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอหนองแซงและอำเภอหนองแค (จังหวัดสระบุรี)

 ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภออุทัย

 ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอนครหลวง

การแบ่งเขตการปกครอง

พื้นที่อำเภอภาชีแบ่งเขตการปกครองย่อย เป็น 8 ตำบล แต่ละตำบลแบ่งออกเป็น หมู่บ้าน รวม72 หมู่บ้าน ได้แก่

1.             ภาชี (Phachi)                

2.             โคกม่วง(Khok Muang)   

3.             ระโสม (Rasom)              

4.             หนองน้ำใส (Nong Nam Sai) 

5.             ดอนหญ้านาง (Don Ya Nang)

6.             ไผ่ล้อม(Phai Lom)

7.             กระจิว (Krachio)

8.             พระแก้ว (Phra Kaeo)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอภาชีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่

 เทศบาลตำบลภาชี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลภาชีทั้งตำบล

 องค์การบริหารส่วนตำบลโคกม่วง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกม่วงทั้งตำบล

 องค์การบริหารส่วนตำบลระโสม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลระโสมทั้งตำบล

 องค์การบริหารส่วนตำบลหนองน้ำใส ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองน้ำใสทั้งตำบล

 องค์การบริหารส่วนตำบลดอนหญ้านาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนหญ้านางทั้งตำบล

 องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ล้อม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่ล้อมทั้งตำบล

 องค์การบริหารส่วนตำบลกระจิว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกระจิวทั้งตำบล

 องค์การบริหารส่วนตำบลพระแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพระแก้วทั้งตำบล

 อาชีพหลัก ได้แก่ ทำนา ทำไร่ ทำสวน

 อาชีพเสริม ได้แก่ เผาข้าวหลาม ทำหัวโขน เพาะเห็ดฟาง ผ้าขาวม้า

 จำนวนธนาคาร  มี 4 แห่ง

- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร โทร.0-3531-1133

- ธนาคารกรุงไทย โทร.0-3531-1089

- ธนาคารไทยพาณิชย์ โทร.0-3531-1173

- ธนาคารออมสิน โทร.0-3531-1123

 จำนวนห้างสรรพสินค้า - แห่ง

 ทางบก

- สถานีรถไฟ หมายเลขโทรศัพท์ 0-3531-1001

 ทางน้ำ

ไม่มี

 ทางอากาศ

ไม่มี

 โรงเรียนมัธยม 4 แห่ง

1. โรงเรียนภาชี "สุนทรวิทยานุกูล" หมู่ 5 ภาชี-นครหลวง 329 ต.ภาชี อ.ภาชี จ.พระนครศรีอยุธยา 13140

โทร.0-3531-1274

2. โรงเรียนตะโกดอนหญ้านาง   โทร 081-9915951

3. โรงเรียนชุมชนวัดระโสม โทร 035-312029

4. โรงเรียนวัดพระแก้ว " โสภณประสิทธิ์วิทยาคาร " โทร 035-311514

 มหาวิทยาลัย - แห่ง

 ทรัพยากรดิน

- ไม่มีข้อมูล-

ทรัพยากรน้ำ

คลองระพีพัฒน์

ทรัพยากรป่าไม้

อำเภอภาชีไม่มีพื้นที่ป่าไม้ 

อ้างอิง

 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา". ราชกิจจานุเบกษา 82 (ตอนที่ 19): 644 - 646. 2 มีนาคม 2508

 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา". ราชกิจจานุเบกษา115 (ตอนพิเศษ 51 ง): 97 - 123. 22 มิถุนายน 2541